La Chunga

Του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Πρόκειται για το τέταρτο από τα οχτώ θεατρικά έργα του περουβιανού συγγραφέα γραμμένο το 1985. Ο Λιόσα είναι, μετά το νομπελίστα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές, ο πιο πολυδιαβασμένος εν ζωή λατινοαμερικανός συγγραφέας, γνωστός κυρίως για τα μυθιστορήματά του, πολλά από τα οποία έχουν μεταφραστεί και στη γλώσσα μας. Οι ήρωες του έργου, καθώς και κάποια στοιχεία της ιστορίας τους, εμφανίζονται στα μυθιστορήματά του «Το Πράσινο Σπίτι», «Ο Λιτούμα στις Άνδεις», «Το Παλιοκόριτσο» κ.ά..

Μια ιστορία μαγικού ρεαλισμού

Το όριο ανάμεσα σ’ έναν ελκυστικό φαντασιακό κόσμο και στην συχνά απεχθή πραγματικότητα κάποτε εξαφανίζεται... Όταν προχωράει η νύχτα και πλησιάζει το ξημέρωμα, όταν το αλκοόλ εισρέει στο αίμα, όταν η παιδικότητα διατηρείται αλώβητη βαθιά μέσα σε κάποιες ψυχές, όταν η πραγματικότητα γίνεται τόσο ζοφερή ώστε μόνο το όνειρο να μπορεί να παρηγορήσει τις αξιοδάκρυτες ανθρώπινες υπάρξεις, όταν ο μύθος,  αρχέγονος και παντοδύναμος παίρνει τα ηνία από την ιστορία για να αποκαλύψει βαθύτερες πτυχές της κρυμμένης μας φύσης και της ζωτικής μας ανάγκης για λύτρωση...

Γιατί όταν ο μύθος εισβάλλει στον ρεαλιστικό κόσμο, δημιουργεί θρησκείες, θρύλους, θαύματα, δημιουργεί μαγεία που δεν μπορεί εύκολα να την διαλύσει η ευνουχιστική λεπίδα του φωτός της πραγματικότητας.

Κάποτε λοιπόν, ένα νεαρό κορίτσι που η ομορφιά του έμοιαζε εκθαμβωτική κι η αγνότητά του παράδοξη, βρέθηκε σ’ ένα καφενείο ανάμεσα σε τέσσερις μισομεθυσμένους άντρες και μια γυναίκα με κουρελιασμένη ψυχή, φέρνοντας χωρίς καν να το ξέρει,  από την εποχή των ονείρων,  ένα μήνυμα. Το μήνυμα της χαμένης αθωότητας, της μαγικής και υπερκόσμιας δύναμης των παραμυθένιων κόσμων από τους οποίους θα μπορούσε και να κατάγεται...αν δεν ήταν ένα απλό κορίτσι από μια μικρή, άθλια παραγκούπολη της Λίμα στην άκρη της ερήμου, της Πιούρα.

1945. Στο καφενείο της Τσούνγκα

Τέσσερις άντρες έρχονται κάθε βράδυ για να παίξουν ζάρια, να ανταλλάξουν τις ίδιες και τις ίδιες φράσεις, να πιουν μπύρα και ίσως κάποτε να ονειροπολήσουν. Η Τσούνγκα, μια γυναίκα λιγομίλητη, παράξενη, άλλοτε αυστηρή κι άλλοτε μυστηριώδης κουμαντάρει την πελατεία της με δυναμισμό και μαζεύει τα έσοδα της κάθε βραδιάς, συγκεντρώνοντας ένα μικρό θησαυρό, έχοντας ίσως κάποιο στόχο, μια ελπίδα διαφυγής... Πάντα μ’ ένα τσιγάρο στο στόμα, με την παλιά, τριμμένη ρόμπα της και τις πατημένες παντούφλες, με τα μαλλιά της τυλιγμένα σε κότσο, με το βλέμμα της καρφωμένο κάπου πέρα από τα πρόσωπα και τους τοίχους. Ώσπου κάποια μέρα, ο πιο όμορφος και επικίνδυνος πελάτης της, ο Χοσεφίνο φέρνει μαζί του μια μέλλουσα αρραβωνιαστικιά, την Μέτσε.  Όταν η τύχη του στα ζάρια αλλάζει, ο Χοσεφίνο προσφέρει την Μέτσε στην Τσούνγκα για μια νύχτα, έναντι ενός ποσού προκειμένου να συνεχίσει να τζογάρει. Την επόμενη μέρα το κορίτσι έχει εξαφανιστεί.

1946.  Στο ίδιο καφενείο

Ένα χρόνο μετά, στην δεύτερη πράξη του έργου, οι άντρες βρίσκονται και πάλι στο καφέ της Τσούνγκα κι η κουβέντα έρχεται στην εξαφανισμένη Μέτσε. Ο καθένας φαντάζεται αλλιώς εκείνη την νύχτα της εξαφάνισής της, ανάλογα με την δική του ονείρωξη ή διαστροφή. Ο καθένας επιθυμεί να βιώσει μια άλλη παραλλαγή της σκοτεινής πραγματικότητας προκειμένου να φωτίσει τις αραχνιασμένες εσχατιές της πληκτικής του ζωής. Κι η Τσούνγκα; Γοητευμένη από την όμορφη κοπέλα ονειρεύεται μια ακόμα εκδοχή για την νύχτα της συνάντησής τους. Η ώριμη και κουρασμένη γυναίκα δίνει στο νεαρό κορίτσι τα χρήματα που μάζευε όλα αυτά τα χρόνια και μία ευκαιρία: Να δραπετεύσει από την σκονισμένη, βίαιη και βυθισμένη στην αθλιότητά της παραγκούπολη για έναν τόπο στον οποίο θα  μπορούσε να έχει ένα πιο φωτεινό μέλλον. Εκείνο που σώζεται εντέλει δεν είναι το κορίτσι αλλά η ίδια η νεότητα, η γεμάτη ευκαιρίες και όνειρα, η νεότητα που σε κάθε κόσμο και εποχή, κραυγάζει για μια ακόμα ευκαιρία. Ενίοτε και μέσα από την συμπαγή κι αποτρεπτική μάζα των συντριμμένων ονείρων της. Η Τσούνγκα γυμνώνεται στο ημίφως, λύνει τον αυστηρό της κότσο αφήνοντας το ελκυστικό κύμα των μαλλιών της να χυθεί στην πλάτη της, γίνεται για λίγο, για μια νύχτα, η έφηβη που κάποτε υπήρξε, εκείνη που μπορούσε κάποτε να αλλάξει τον κόσμο και που ίσως αγκαλιάζοντας την Μέτσε να τον άλλαξε, προσφέροντάς του λίγη φωτεινότητα και κάποιο ανομολόγητο νόημα.

Δύο κόσμοι...

... ζωντανεύουν στο έργο αυτό του Μάριο Βάργκας Λιόσα. Δύο κόσμοι που μπορούν να συνυπάρχουν μόνο μέσα σε ένα περιβάλλον μαγικού ρεαλισμού χωρίς να συγκρούονται και χωρίς να αναιρούν ο ένας τον άλλο. Πρόκειται για ένα αρχέγονο τελετουργικό στο οποίο καταφεύγουν οι κατατρεγμένοι της γης και του ουρανού, μια δυναμική που όταν εισρέει στην τέχνη, αναδεικνύει τις λεπτότερες αποχρώσεις της ανθρώπινης νόησης και των συναισθηματικών και ψυχικών εκφάνσεων του παραδοξότερου όντος της δημιουργίας και του μοναδικού που φαντάστηκε ένα θεό και κατά συνέπεια δημιούργησε το «θέατρο».

Η παράσταση

Η έμπειρη σκηνοθέτης Ελένη Σκόττη μέσα από τις τεχνικές που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια με την ομάδα της, κατάφερε να εναρμονίσει την παραίσθηση με την πραγματικότητα μέσα από μια αβίαστη αλλά εξαιρετικά δουλεμένη στη λεπτομέρειά της σύνθεση η οποία διατηρώντας τα ρεαλιστικά στοιχεία τα μεταποιεί σε ποίηση χωρίς να καταφεύγει σε φορμαλισμούς και φλύαρες εικαστικές παρεμβάσεις, μέσα από μια αφοπλιστική απλότητα που αναδεικνύει τις διαφορετικές ποιότητες του έργου και την συνθετική ικανότητα του συγγραφέα. 

Μια από τις πιο συγκλονιστικές ερμηνείες της δίνει η εξαιρετική ηθοποιός Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, η οποία έχει την ικανότητα αλλά και τον πλούτο των εκφραστικών μέσων που απαιτείται, ώστε να αποδώσει την κεντρική ηρωίδα με συνέπεια, χωρίς περιττούς συναισθηματισμούς και με μια βαθύτερη ποιότητα που αναδεικνύει την αθώρητη ποιητική της διάσταση και την γκάμα των ανέκφραστων σχεδόν συναισθημάτων της.

Θαυμάσια ανταποκρίνονται στους ρόλους τους και οι υπόλοιποι ηθοποιοί συμπεριλαμβανομένης και της νεαρής, πρωτοεμφανιζόμενης Ηλιάνας Μαυρομάτη, δημιουργώντας τις απαιτούμενες ατμόσφαιρες αλλά και αποδίδοντας με συνέπεια τις ιδιάζουσες αποχρώσεις των χαρακτήρων που καλούνται να ερμηνεύσουν.

Μια παράσταση που προσφέρει μαγεία, ποίηση και ρεαλισμό, ισορροπώντας στο λεπτό νήμα ανάμεσα σε δύο κόσμους, με αξιοθαύμαστη επιδεξιότητα.

Το La Chunga ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ

Σκηνοθεσία: Ελένη Σκότη

Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Χατζηνικολάου

Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Μουσική: Ισίδωρος Πάτερος

Βοηθός σκηνοθέτη: Δάφνη Λαρούνη

Παίζουν:

Τσούνγκα: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη

Χοσεφίνο: Δημήτρης Λάλος

Λιτούμα: Στάθης Σταμουλακάτος

Χοσέ: Δημήτρης Καπετανάκος

Πίθηκος: Γιάννης Λεάκος

Μέτσε: Ηλιάνα Μαυρομάτη

Μουσικός: Ισίδωρος Πάτερος

Επί Κολωνώ

Ναυπλίου 12 & Λένορμαν 94, Κολωνός-Αθήνα

Στάση Μετρό: Μεταξουργείο

Τηλέφωνο: 210 5138067

Παραστάσεις: Τετάρτη έως Σάββατο 21:15

Σάββατο λαϊκή απογευματινή 18:15

www.epikolono.gr

e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.