Αχαρνής

Αριστοφάνη

Δεύτερη μέρα της συγκεκριμένης παράστασης που το Φεστιβάλ Φιλίππων φιλοξένησε εφέτος και το κοίλο ήταν σχεδόν πλήρες. Αυτός ο κόσμος που γεμίζει τα καλοκαιρινά θέατρα ανά την  Επικράτεια, είναι το κοινό των τηλεοπτικών σειρών. Είναι οι θεατές που συντηρούν ελληνικές σειρές, είναι οι άνθρωποι που ανάμεσα σ’ ένα σιδέρωμα ή ένα γεύμα ή μια καθαριότητα έχουν συντροφιά κωμωδίες, δράματα ή και τα δυο μαζί σ’ ένα σενάριο. Τα πρόσωπα που υποδύονται χαρακτήρες της καθημερινότητάς τους, γρήγορα χρίζονται «αγαπημένα» και, κατά κανόνα, ορίζονται από τους παραγωγούς επικεφαλής στα θεατρικά σχήματα και οργώνουν τη χώρα. Έτσι , και οι παραγωγοί κερδίζουν και τα «ονόματα» μεγεθύνουν το γόητρό τους και οι θεατές συρρέουν στις πιάτσες κι όλοι μένουν ευχαριστημένοι.

Δεν είναι καθόλου κακή η συνταγή και θεωρώ πως η ευκαιρία να θεατριστεί ένας πολίτης, που είναι εθισμένος στα τηλεοπτικά δρώμενα είναι κέρδος πολλαπλό. Καταρχάς, σηκώθηκε από τον καναπέ του. Δεύτερον, ήρθε σε επαφή με το κείμενο, γέλασε με ο, τι προξενεί τον γέλωτα, αναρωτήθηκε στα σημεία που δεν καταλάβαινε και ρώτησε ή διάβασε ή έδωσε προσοχή κι ερμήνευσε μόνος του τον ποιητή και, το σπουδαιότερο, σιγά- σιγά τον κερδίζει και η τέχνη του θέατρου. Αυτό ακριβώς συνέβη και στους Αχαρνής που έφεραν οι επιχειρήσεις Τάγαρη στους Φιλίππους. Ο κόσμος διασκέδασε, ευχαριστήθηκε τη δράση επί σκηνής , χειροκρότησε τους αγαπημένους του ηθοποιούς κι έφυγε πλήρης ψυχικής ευφορίας και , ίσως, με περισσότερες γνώσεις.

Στην τωρινή περίπτωση, πέρα από τον Αριστοφάνη και ό,τι συνεπάγεται για τους πολλούς εδώ και χρόνια, η παράσταση ευτύχησε να συγκροτηθεί από έναν άνθρωπο που γνωρίζει πολύ καλά τους κώδικες της αττικής κωμωδίας, έναν σκηνοθέτη με πάμπολλες επιτυχίες στο ενεργητικό του, έναν γνώστη παραδοσιακών χορών και μουσικής, έναν τελειομανή καλλιτέχνη, έναν αρχιτέκτονα του θεάτρου, τον Κώστα Τσιάνο.

Το έργο:

Ο αγρότης Δικαιόπολις, εξουθενωμένος από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, απελπισμένος από την αδυναμία της Βουλής να πάρει θέση για το τέλος του πολέμου, αναλαμβάνει δράση. Στέλνει πρέσβεις στη Σπάρτη και υπογράφει με τον εχθρό ιδιωτική ειρηνευτική συμφωνία. Ορίζει τη δική του «επικράτεια», ανοίγει τα «σύνορα» προς χάριν της ατομικής ανάπτυξης και της προόδου, εμπορεύεται ελεύθερα , ακόμα και με τις πόλεις όπου ίσχυε εμπάργκο. Αλλά ο πόλεμος καλά κρατεί. Για όλους τους άλλους!

Το κείμενο του νεαρού- τότε- ποιητή είναι γεμάτο σκώμματα τολμηρά, μεγαρίτικα αστεία, σπαρταριστά επεισόδια. Και παρωδίες, αφού κι εδώ ο Αριστοφάνης σατιρίζει ανελέητα τον Ευριπίδη, από τον οποίο ο ήρωας ζητάει τριμμένα ρούχα από τραγωδίες του για να τον λυπηθούν οι καρβουνιάρηδες Αχαρνής. Ακόμα και τα κουρέλια του «Τήλεφου» επιστρατεύει, έργου του Ευριπίδη που, δυστυχώς, δε σώθηκε, πέρα από ελάχιστους στίχους, αλλά ο σκηνοθέτης εύστοχα στριμώχνει και τη στάμνα της Ηλέκτρας, «η στάμνα της Κονιόρδου», στην εμβληματική παράσταση του 1991. Ο Δικαιόπολις  θα μεταχειριστεί κάθε μέσο για να επιβάλει την ειρήνη του και δε θα διστάσει να συγκρουστεί ακόμη και με τον φιλοπόλεμο στρατηγό Λάμαχο, τον πιο ισχυρό υπερασπιστή του πολέμου. 

Η παράσταση:

  Ο ποιητής με όχημα την κωμωδία σατιρίζει αμείλικτα την πολεμική παράνοια των συμπολιτών του κραυγάζοντας την επιθυμία του για ειρήνη και όλα τα αγαθά που την ορίζουν: Την αλληλεγγύη για τον συνάνθρωπο, τη φροντίδα για το κοινό συμφέρον, την τίμια διαχείριση του δημόσιου ταμείου, την πίστη στις ηθικές αξίες, τον σεβασμό και την αγάπη για την φύση και φυσικά τη χαρά για την ζωή και τον έρωτα.

Μόλις ανάβουν τα φώτα σκηνής, στην ορχήστρα κυριαρχεί το μιλιταριστικό πνεύμα. Το σκηνικό , ένα ξύλινο πέτασμα- φράκτης- οχυρό- τείχος, που κρύβει εκπλήξεις. Ο Δικαιόπολις Πέτρος Φιλιππίδης ντυμένος με καραγκούνικη φορεσιά, περιστοιχίζεται γρήγορα από τους Αχαρνής καρβουνιάρηδες με προσωπεία και ίδιας έμπνευσης κοστούμια ( εξαιρετική δουλειά του βετεράνου Γιάννη Μετζικώφ) , παίζουν παραδοσιακά όργανα και το ξέφρενο πανηγύρι απλώνεται ταχύτατα και στο κοίλο. Ο σκηνοθέτης –μαέστρος κατάφερε να ενώσει τις διονυσιακές καταβολές με τα αντιπολεμικά μηνύματα , αναγκαία αναγωγή στο σήμερα. Άλλωστε, επέλεξε την ελεύθερη απόδοση του αριστοφανικού λόγου, όπου βρίθουν οι νεωτερισμοί, η γλώσσα της αγοράς και όχι η ακραία βωμολοχία. Εξαιρούνται οι αυτοσχεδιασμοί - λογοπαίγνια του Πέτρου Φιλιππίδη που έβγαζαν γέλιο , όπως ακριβώς το επιθυμούσε. Σαφώς το μέγεθος του ηθοποιού είναι βασική δύναμη και είτε ως ήρωας του Αριστοφάνη είτε ως Πέτρος Φιλιππίδης κίνησε στα μέτρα του όλη την παράσταση. Από κει και μετά, ο άριστος συνδυασμός των χορικών, η χαρμόσυνη μουσική του Γιώργου Ανδρέου, οι ευρηματικές χορογραφίες του σκηνοθέτη και της Έλενας Γεροδήμου και η απόδοση του εξόχως προικισμένου φωνητικά, υποκριτικά, κινησιολογικά ανδρικού Χορού, έφεραν την ευφορία και, απλώς, οι ερμηνείες των καλών ηθοποιών Παύλου Χαϊκάλη, Κώστα Κόκλα, Ιωάννη Παπαζήση , Τάκη Παπαματθαίου προσέθεσαν βαθμούς στο σύνολο.

Απόδοση – Σκηνοθεσία: Κώστας Τσιάνος
Χορογραφίες: Έλενα Γεροδήμου, Κώστας Τσιάνος
Σκηνογραφία – Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Γιώργος Ανδρέου
Μουσική διδασκαλία: Παναγιώτης Τσεβάς
Βοηθός σκηνοθέτη: Λουκία Στεργίου
Artwork/Σχεδιασμός προγράμματος: Κάρολος Πορφύρης
Φωτογραφίες παράστασης: Ιωάννα Χατζηανδρέου
Παίζουν:

Πέτρος Φιλιππίδης, Παύλος Χαϊκάλης, Κώστας Κόκλας, Τάκης Παπαματθαίου, Ιωάννης Παπαζήσης.

Χορός (αλφαβητικά):

Βατικιώτης Νίκος, Ζουγανέλης Αλέξανδρος, Καμμένος Παναγιώτης, Κατσώλης Παναγιώτης, Κοράκης Κωνσταντίνος, Κυπαρίσσης Βαγγέλης, Κωστάκης Ηρακλής, Μαγγόνας Αλκιβιάδης, Παυλίδης Παύλος, Πετκίδης Μάριος, Σταμούλης Γρηγόρης, Τσουρουνάκης Γιώργος, Φλέουρας Χάρης, Χιώτης Χάρης

Περιοδεία

Παρασκευή 03/08 – Υπαίθριο Θέατρο Δελφών «Φρύνιχος»

Σάββατο 04/08 – Ανοιχτό Θέατρο Ορέστης Μακρής

Κυριακή 05/08 – Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου

Τρίτη 07/08 – Υπαίθριο Θέατρο Αιγιαλείας Γ. Παππάς

Τετάρτη 08/08 – Ανοιχτό Θέατρο Φλόκα

Πέμπτη 09/08 – Αρχαίο Θέατρο Άργους

Σάββατο 11/08 – Αρχαίο θέατρο Οινιαδών Ι.Π. Μεσολογγίου

Κυριακή 12/08 – Ευριπίδειο Θέατρο Σαλαμίνας

Δευτέρα 13/08 – Πολιτιστικό & Αθλητικό Πάρκο Νέας Μάκρης

Δευτέρα 27/08 – Θέατρο Αλίκη Βουγιουκλάκη

Τρίτη 28/08 – Κηποθέατρο Αλκαζάρ

Τετάρτη 29/08 – Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Φρούριο Τρικάλων

Πέμπτη 30/08 – Δημοτικό Θέατρο Μοσχοποδίου

Παρασκευή 31/08 – Κατράκειο Θέατρο Νίκαιας

Σάββατο 01/09 – Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Δευτέρα 03/09 – Ανοιχτό Θέατρο Κρύας Λιβαδειάς

Τρίτη 04/09 – Δημοτικό Θέατρο «Αλέξης Μινωτής»

Πέμπτη 06/09 – Δημοτικό Θέατρο Μ. Θεοδωράκη, Μενίδι

Κυριακή 09/09 – Δημοτικό Θέατρο “Θ. Βέγγος”