Λυσιστράτη

του Αριστοφάνη

Αριστοφάνη ανέβασε φέτος και ο Γιάννης Κακλέας σε παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου. Ρηξικέλευθος και ανατρεπτικός, ο δυναμικός σκηνοθέτης που συχνά μεγεθύνει το εύρημα για να παγιδεύσει το ενδιαφέρον του κόσμου, εντυπωσίασε φέτος τους θεατές, ξεκινώντας την παράσταση με έναν βίαιο καυγά ζευγαριού, ανάμεσα στο κοινό. Την σκηνή ερμήνευσαν με τόλμη και φυσικότητα οι νεαροί ηθοποιοί Γιώργος Παπαγεωργίου, και Αλεξάνδρα Αϊδίνη προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις στο κοινό το οποίο στη χώρα μας διαθέτει έτσι κι αλλιώς ένα κάπως εκρηκτικό ταπεραμέντο, όταν βέβαια δεν έχει να ρισκάρει και πολλά πράγματα. Εμβόλιμες σκηνές του ζευγαριού εντάσσονται κατά διαστήματα τη ροή του έργου για να καταλήξουν στο τέλος στη συμφιλίωση του, προσφέροντάς μας την αντανάκλαση μιας διαχρονικής σύρραξης ανάμεσα στα δύο φύλα, από το αριστοφάνειο έργο που γράφτηκε το 411 π.Χ., στην εποχή μας. Ωστόσο να επισημάνουμε εδώ πως η εν λόγω κωμωδία του πανούργου κωμωδιογράφου με τον σαρκαστικό λόγο, το ανατρεπτικό πνεύμα αλλά και τις συντηρητικές πεποιθήσεις, δεν είχε σαν κυρίαρχο θέμα της τις συγκρούσεις ανάμεσα στα ζευγάρια αλλά το ζήτημα του πολέμου και της διευθέτησής του, ένα θέμα που του ήταν ιδιαίτερα προσφιλές. Οι άντρες κι οι γυναίκες έρχονται σε αντιπαράθεση όχι λόγω των διαφορών τους σε σχέση με το φύλο αλλά λόγω της διαφορετικής τους θέσης όσον αφορά τη συνέχιση ή την ανάγκη τερματισμού των πολεμικών συγκρούσεων, σε μια εποχή όπου οι Αθηναίοι θα πλήρωναν ακριβά και τη φιλοπόλεμη διάθεσή τους και την αλαζονεία τους απέναντι σε άλλες πόλεις-κράτη, με την κατάρρευση της δημοκρατίας τους.

Στην παράσταση του Κακλέα και πάλι, ως συνήθως, το Αριστοφανικό κείμενο απέκτησε ρωγμές από τις οποίες εισέρευσαν σύγχρονα στοιχεία που όμως επεσήμαναν κυρίως σε θέματα σχέσεων και επικοινωνίας καθώς και σε τυποποιημένα πρότυπα αντρικής και γυναικείας συμπεριφοράς. Κατά την προσφιλή του συνήθεια ο σκηνοθέτης επενέβη στην μετάφραση του Κ. Χ. Μύρη και ενέταξε σ’ αυτήν νέο υλικό όπως τα αποσπάσματα απ’ το «Συμπόσιο ή Περί έρωτος» του Πλάτωνα, πατρολογικές ρήσεις, στίχους της Κικής Μαυρίδου απ’ τη συλλογή «Έρωτας σε πρώτο πρόσωπο» και το ποίημα της γυναίκας του Φρόσως Λύτρα «Σε βλέπω…». Στη σκηνή κυριαρχούν τα χρώματα κι οι έντονοι ρυθμοί όπως επίσης κι η τόσο προσφιλής στην πλειοψηφία των σκηνοθετών που καταπιάνονται με τον Αριστοφάνη, παρενδυσία. Αριστοφάνης χωρίς άντρες με νεγκλιζέ στις μέρες μας είναι σαν ντραγκ σώου χωρίς τραβεστί. Πόσο μάλλον που τους γυναικείους ρόλους υποδύονται άντρες και συγκεκριμένα τον ρόλο της Λυσιστράτης έχει αναλάβει ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος ο οποίος καταφέρνει να αναδείξει τα εύθραυστα στοιχεία του γυναικείου χαρακτήρα χωρίς να καταφύγει σε κιτς υπερβολές και κραυγαλέα καμώματα. Αξιόλογη η ερμηνεία της Ελένης Κοκκίδου στο σύντομο ρόλο της Μυρρίνης (ενός μέρους του αφού τον υπόλοιπο τον ερμηνεύει ο Μάκης Παπαδημητρίου) με εύγλωττες μεταβολές στις αντιδράσεις της. Καλά οργανωμένη η κίνηση των ηθοποιών, εντυπωσιακοί οι φωτισμοί, ατμοσφαιρική η μουσική, φανταχτερά τα κοστούμια, υπερβολικά τα σκηνικά, γεμάτα από σημειολογικές αναφορές που δεν ενσωματώθηκαν απόλυτα στις δράσεις. Η παράσταση αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το κοινό το οποίο την καταχειροκρότησε.

Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης

Σκηνοθεσία: Γιάννης Κακλέας

Σκηνικά: Μανώλης Παντελιδάκης

Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου

Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος

Χορογραφία: Κυριάκος Κοσμίδης

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Σχεδιασμός βίντεο: Πίνδαρος Ανδριόπουλος

Συνεργασία στη σκηνοθεσία: Φρόσω Λύτρα

Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου

Δραματουργική επεξεργασία: Γιάννης Κακλέας, Εύα Σαραγά

Βοηθός σκηνοθέτη: Νουρμάλα Ήστυ

Παίζουν:

Λυσιστράτη: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος

Πρόβουλος: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης

Μυρρίνη: Ελένη Κοκκίδου

Κλεονίκη: Γιώργος Χρυσοστόμου

Κινησίας / Μυρρίνη: Μάκης Παπαδημητρίου

Λαμπιτώ: Λαέρτης Μαλκότσης

Κήρυκας Λακεδαιμονίων: Θέμης Πάνου

Άννα Αθανασιάδη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Ιφιγένεια Αστεριάδη, Μιχάλης Θεοφάνους, Νίκος Καρδώνης, Φαίη Κοκκινοπούλου, Νίκη Λάμη, Κατερίνα Λυπηρίδου, Χρήστος Μαλάκης, Κωνσταντίνος Μαραβέλλιας, Σταύρος Μαυρίδης, Σοφία Μιχαήλ, Αγορίτσα Οικονόμου, Γιώργος Παπαγεωργίου, Δημήτρης Πασσάς, Γρηγόρης Ποιμενίδης, Αλάιν Ρομέρο, Μαριάνθη Σοντάκη, Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, Αγγελική Τρομπούκη, Κωνσταντίνος Τσερκάκης, Μαρία Τσιμά, Βαγγέλης Χατζηνικολάου.