ΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΟΣ |
Συντάχθηκε απο τον/την Ιφιγένεια Καφετζοπούλου |
Το χέρι του Γιάνος του Ντάνιελ Ντιμέκο Η κυριαρχία ενός σκηνικού μινιμαλιστικού καθορίζει και αναδεικνύει με τρόπο αποτελεσματικό, ήδη από την έναρξη, την αύρα του έργου. Γυμνό ή μάλλον απογυμνωμένο, με τους μαύρους τοίχους να επιβάλλονται και να κυκλώνουν τον θεατή και με βασικό σκηνικό αντικείμενο δυο λευκές πλατφόρμες. Ένα σκηνικό ψυχρό, σχεδόν αποστειρωμένο -παραπέμποντας στις εμμονικές σταλινικές «εκκαθαρίσεις» του 1938 στη Σοβιετική Ένωση-, δημιουργεί μια αίσθηση κλειστοφοβίας στον θεατή, θυμίζοντας αίθουσα νεκροτομείου, ενώ οι λευκές ορθογώνιες πλατφόρμες μοιάζουν ουσιαστικά με κινούμενους τάφους. Ή με αποκομμένες νησίδες, τοποθετημένες στη μέση του πουθενά. Η απουσία χρωμάτων και η επιβολή του μαυρόασπρου, συνεισφέρει στην πρόκληση μιας ατμόσφαιρας νοσηρής και προκαθορισμένης, όπου οι έξοδοι διαφυγής φαντάζουν αόρατοι. Η αίσθηση αυτή της αποστειρωμένης ασφυξίας επιδεινώνεται από το γεγονός πως οι ίδιες αυτές άσπρες πλατφόρμες μεταμορφώνονται τόσο σε υπόγειο βασανιστηρίων, όσο και σε κρεβάτι του έρωτα. Πραγματοποιείται έτσι μια διασταύρωση του μη-ανθρώπινου χαρακτήρα της βασανιστικής πράξης με την πλέον ανθρώπινη πράξη, τον έρωτα. Συνεπώς, γινόμαστε μάρτυρες μιας ανεστραμμένης και παραμορφωμένης λειτουργίας του βασικού ανθρώπινου ενστίκτου. Ο έρωτας που δίνει ζωή, εδώ όχι μόνο την αφαιρεί, αλλά ακόμη χειρότερα, την εξευτελίζει. Διότι λειτουργεί ως το μέσο -το πλέον αποτελεσματικό- επιβεβαίωσης της κυριαρχίας, άσκησης εξουσίας και εξαπάτησης, αλλά και επιβολής της ταπείνωσης. Και αυτό αποτελεί το πλέον αντιπροσωπευτικό χαρακτηριστικό, που μπορεί να λειτουργήσει σα σύμβολο της ρωσικής κοινωνίας του 1938: ο έρωτας γεννά και γεννιέται από την προδοσία. Και την καλλιεργεί. Και την θρέφει. Και την καταφέρνει εν τέλει να κυριαρχεί. Αλλά όχι να θριαμβεύει. Συνένοχο στην ανάδυση του αγωνιώδους κλίματος αποτελεί και η μουσική επιλογή. Δημιουργεί την αύρα ενός ψυχολογικού-πολιτικού θρίλερ, την αίσθηση του επείγοντος αλλά και του υποχθόνιου, σα να ηχοποιεί το απροσδιόριστο που διαρκώς παραμονεύει, την ατμόσφαιρα της ανασφάλειας και του κινδύνου. Οι χρονικοί προσδιορισμοί «αυγή», «λίγο πριν το ξημέρωμα», αποτελούν στην ουσία χρονικότητες μεταιχμιακές και λειτουργούν σαν αποτελεσματικά σύμβολα της ίδιας της εποχής: μιας εποχής μεταιχμιακής, ενδιάμεσης. Οι ερμηνείες των ηθοποιών φωτίζουν τους χαρακτήρες του έργου και τις σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ τους. Ο Μάνος Καρατζογιάννης που υποδύεται τον ρόλο του Γιάνος καταφέρνει να μεταδώσει στον θεατή την δειλία που χαρακτηρίζει τον ήρωα, το οποίο εν τέλει θεωρώ πως αποτελεί το πιο αντιπροσωπευτικό χαρακτηριστικό του, ίσως ισχυρότερο και από τη φιλοδοξία του. Το «χέρι του Γιάνος», -τίτλος συμβολικός επειδή όντας ο ίδιος δημοσιογράφος σε μια ισχυρή εφημερίδα, το «χέρι» του είχε την εξουσία να καθορίζει την πορεία των ανθρώπινων ζωών-, αποδεικνύεται τελικά αδύναμο και ετεροκαθοριζόμενο από ισχυρότερα «χέρια». Γι’ αυτό και η τελευταία σκηνή του έργου έχει τον τίτλο το «χέρι του Μπέρια». Διότι εκεί κρύβεται τόσο η τελική ανατροπή του έργου, όσο και η πλέον ισχυρή εξουσία. Σε αυτόν και στα χέρια-συνεργάτες του. Ο Νικόλας Αγγελής ερμηνεύει τον Μπέρια μεταφέροντας όχι μόνο τον σαδισμό του χαρακτήρα, αλλά κυρίως τον διαταραγμένο ψυχισμό του, την ψυχοπάθειά του. Η Καλλιόπη Παναγιωτίδου (Μαρία) μεταδίδει τον κυνισμό ενός ψυχρού εκτελεστή, ο οποίος τελικά πόσο απέχει από την ιδιοσυγκρασία της Ματίλντα, του «θύματος»; Η Ελένη Ζαραφίδου (Ματίλντα), αλλά και ο Μάνος Καρατζογιάννης (Γιάνος) με κάνουν να διερωτώμαι: πόσο ρευστά, ανοιχτά, ευμετάβλητα και δυσδιάκριτα είναι τα όρια ανάμεσα στον θύτη και στο θύμα; Μετάφραση: Κωνσταντίνος Χατζόπουλος Παίζουν οι ηθοποιοί: Νικόλας Αγγελής (Μπέρια), Ελένη Ζαραφίδου (Ματίλντα), Μάνος Καρατζογιάννης (Γιάνος), Καλλιόπη Παναγιωτίδου (Μαρία), Έβρη Σωφρονιάδου (Άννα) Θέατρο του Νέου Κόσμου Κάτω χώρος Αντισθένους 7 και Θαρύπου Νέος Κόσμος Τηλέφωνο: 210 9212900 Διάρκεια: 70΄ Ημέρες και ώρες: Τετάρτη 21:15-Πέμπτη 21:15-Παρασκευή 21:15-Σάββατο 21:15-Κυριακή 19:00 Μέχρι 5.3.2017 Τιμές εισιτηρίων: Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή: Κανονικό 12€ Πληροφορίες:
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.
|