Η απολογία του Βασιλιά Λεοπόλδου του Β’

του Μάρκ Τουαίην στο θέατρο Κακογιάννη σε σκηνοθεσία της Άννας Σωτρίνη

Το πρωτότυπο έργο του Μαρκ Τουαίην με τον τίτλο “ Ο Μονόλογος του Βασιλιά Λεοπόλδου Β΄” είναι η απολογία ενός βασιλιά-σφαγέα και ημιπαράφρονος που μέσα από το ναρκισσιστικό του παραλήρημα και την ακράτητη κερδοσκοπική του μανία, εξόντωσε το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων του Κογκό το οποίο κυβέρνησε ως απόλυτος άρχων, ελέω Θεού, από το 1884 ως το 1908. Η παράσταση σκηνοθετημένη από την Άννα Σωτρίνη και σε δραματουργική επεξεργασία του Θεοδόση Πελεγρίνη ο οποίος έχει επίσης αναλάβει και την ερμηνεία του ρόλου του Λεοπόλδου, θα παίζεται μέχρι τις 23 Μαΐου κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.30, στο Ίδρυμα Κακογιάννη. Οι συντελεστές της παράστασης απαντούν στις ερωτήσεις του Επί Σκηνής, προσφέροντας μας, την δική τους αντίληψη για το έργο και την παράσταση και μιλώντας μας για τον τρόπο με τον οποίο συμμετείχαν, ο καθένας με την δική του ιδιότητα, στη δημιουργία της.

Άννα Σωτρίνη

Η Σκηνοθέτης η οποία υπογράφει και τον σχεδιασμό των φωτισμών

Ποια είναι η σχέση του Λεοπόλδου και της δολοφονικής του τυραννίας με την βιαιότητα των εξουσιών παγκοσμίως στις μέρες μας;

Πάντα οι εξουσίες θα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Όλοι εκείνοι τους οποίους στην Ιστορία αποκαλούμε Μεγάλους, με μία πιο σύνθετη ματιά, θα διαπιστώσουμε ότι απλά ήταν καταπατητές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επεκτατικοί εις βάρος άλλων λαών και κερδοσκόποι. Διότι το κέρδος κινεί τα πάντα, ασφαλώς και στις μέρες μας. Αποτελεί κομμάτι της ανθρώπινης φύσης, όπως πολλά άλλα που συνθέτουν διαχρονικά το πάζλ της ανθρωπότητας. Είναι μια μεγάλη συζήτηση που θα προσπαθήσω να την περιορίσω συνδέοντάς την με την παράσταση. Ο Λεοπόλδος εξαγόραζε ή φίμωνε τις φωνές εναντίον του. Μας θυμίζει κάτι; Η περίφημη αλήθεια της ελευθερίας του λόγου δεν διαστρεβλώνεται σε πολλές περιπτώσεις στις μέρες μας; Τι είναι αυτά τα περίφημα fakenews και ποιους εξυπηρετούν;

Το Κονγκό είχε το καουτσούκ σαν πρώτη ύλη. Τεράστια τα κέρδη μέσα στη δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση. Το Σουδάν τι έχει; Πετρέλαιο στο νότο, λιμάνια στο βορρά. Δεν τους αξίζει ένας εμφύλιος από κάποια «αόρατη» μορφή εξουσίας; Ποιοι θα εξυπηρετηθούν από αυτή τη σφαγή;

Ο Λεοπόλδος εξαγόραζε και έλεγχε την Εκκλησία υπέρ του. Έκτιζε μεγαλοπρεπή κτίρια και έβαλε το μικρό Βέλγιο στον πολιτιστικό χάρτη της Ευρώπης. Τεράστια υποκρισία. Μέχρι πρόσφατα τα βιβλία του σχολείου στο Βέλγιο αναφερόντουσαν στον Λεοπόλδο Β΄… τον δημιουργό και τα αγάλματα του βρίσκονταν παντού. Αποσύρθηκαν μετά από τις διαδηλώσεις του κινήματος blacklivesmatter, όταν οι διαδηλωτές πέταξαν πάνω τους κόκκινες μπογιές Τι παραπλάνηση! Δεν την συναντάμε; Εμείς- οι ήρωες μας δηλαδή του’21 – δεν πήραμε δάνειο και κάναμε δύο εμφυλίους μεσούσης της επαναστάσεως; Πόσοι σύγχρονοι Έλληνες το γνωρίζουμε για να, αν μη τι άλλο, διδαχτούμε από αυτό; Ο Mark Τwain ήταν αντι-ιμπεριαλιστής και αντι-αποικιοκράτης πίστευε ακράδαντα ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα με το πρόσχημα του «εκπολιτισμού» να διαλύσει ανθρώπινες ζωές, με στόχο να αποκτήσει τεράστιες περιουσίες εις βάρος τους.. Μαύρο πρόβατο ήταν για την εποχή του. Αλλά και όποιος άλλος, στην σύγχρονη εποχή τολμά να υψώσει το ανάστημα του απέναντι σε αυτές τις καταχρήσεις των εκάστοτε εξουσιών μαύρο πρόβατο δεν θεωρείται; Ο ίδιος ο Λεοπόλδος διά της γραφής Twain, μιλάει για την δύναμη των ανθρώπων του λαού που ανά πάσα στιγμή μπορούν να ακυρώσουν την όποια μορφή εξουσίας αλλά αντιθέτως αντί να το πράξουν «…ξεφουρνίζουν κι ένα… ποίημα». Σήμερα δεν μιλάμε για τους εφησυχασμένους «επαναστάτες του… καναπέ» που αργά αλλά σταθερά χάνουν τα κοινωνικά κεκτημένα τους; Δεν χρειάζεται να χαθούν 10 εκατομμύρια άνθρωποι για να μιλήσουμε για τυραννίες. Τα μοτίβα της εξουσίας για την φυσική ή πνευματική εξαθλίωση των ανθρώπων, κακά τα ψέματα, παραμένουν ίδια. Εκτός αν υπάρξουν άνθρωποι που δεν θα έχουν διαφθαρεί από αυτήν. Δύσκολο, αλλά όπως λέει και ο Επίκουρος, ο άνθρωπος καλά θα κάνει να μην εμπλακεί ποτέ με τα αξιώματα αν δεν θέλει να χάσει τη γαλήνη του και μαζί του και όλοι οι υπόλοιποι αν μου είναι επιτρεπτό να προσθέσω.

Πως συνετέλεσαν οι φωτισμοί στην δημιουργία ατμόσφαιρας και στην σκηνοθετική οπτική;

Δεν με θεωρώ σχεδιάστρια φωτισμών, αν και έχω σχεδιάσει φωτισμούς και για τρίτους. Φωτίζω κυρίως τις παραστάσεις μου, βάσει της σκηνοθετικής μου γραμμής. Παίζουμε σε ένα πρώην γκαράζ, διαμορφωμένο σε ένα άψογα λειτουργικό θέατρο, στο “πλην 2” του Μιχάλης Κακογιάννης, με όλα τα χαρακτηριστικά ενός βιομηχανικού χώρου που συμπτωματικά ταιριάζει με την περίοδο του Λεοπόλδου και την δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση στην Ευρώπη. Το βλοσυρό θέμα δεν μου άφησε περιθώρια παρά να κινηθώ σε φώτα σκληρά όπως τα neon των εργοστασίων, το κόκκινο της διαστροφής και του αίματος το ημίφως των συνωμοσιών και το μικτό blacklight που τονίζει ξεχασμένες λεπτομέρειες. Πιστεύω ότι φωτίζω ορθά τα ανάλογα σημεία του σκηνικού και των κοστουμιών και δημιουργώ τη σωστή ατμόσφαιρα σε σχέση με το θέμα, την οπτική μου και την παράσταση.

Θεοδόσης Πελεγρίνης

Ερμηνεύει τον ρόλο του Λεοπόλδου και υπογράφει επίσης την δραματουργική επεξεργασία του κειμένου.

Ποιες ήταν οι δυσκολίες στην ερμηνεία του Λεοπόλδου και με ποιο τρόπο προσεγγίσατε τον ρόλο;

Τον χαρακτήρα του βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδου Β’ τον συνέλαβα κατά τρόπον αιφνίδιο, χωρίς να καταλάβω πώς. Η Άννα Σωτρίνη, η σκηνοθέτις, μου είχε τηλεφωνήσει για να μου προτείνει να υποδυθώ τον ρόλο του Λεοπόλδου. Κανονίσαμε να βρεθούμε στο γραφείο της με τους υπόλοιπους συντελεστές –τους ηθοποιούς, τον Μιχάλη Γρηγορίου, που θα έγραφε την μουσική και την Άννα Μαχαιριανάκη, που θα δημιουργούσε τα κοστούμια εποχής– για να κάνομε μια ανάγνωση του έργου. Ήταν η πρώτη φορά που έπαιρνα το κείμενο στα χέρια μου. Άρχισα να το διαβάζω και να αποδίδω τον ρόλο μου σαν να τον είχα ήδη συλλάβει και να τον είχα γνωρίσει από καιρό, μολονότι ήξερα ελάχιστα πράγματα για την ζωή, την προσωπικότητα και την δράση του Λεοπόλδου. Μάλιστα σε κάποιο σημείο της ανάγνωσης παρενέβη η Άννα Μαχαιριανάκη να παρατηρήσει πόσο την είχε εντυπωσιάσει η ταύτισή μου με τον Λεοπόλδο –σαν να τον έβλεπε μπροστά της, είπε. Είχα την εντύπωση, όπως μιλούσε, ότι δεν ήμουν εγώ στον οποίο αναφερόταν, αλλά κάποιος άλλος –δεν ξέρω ποιος. Ο Πλάτων είναι εκείνος που μίλησε για την έμπνευση σαν καρπό της απώλειας της συνείδησης του προσώπου στο οποίο εμφανίζεται η έμπνευση. Στον διάλογό του «Ίων» παρουσιάζει τον Σωκράτη να συζητά με τον Ίωνα –έναν από τους ραψωδούς της ελληνικής αρχαιότητας που γύριζαν από πόλη σε πόλη ερμηνεύοντας στίχους των ποιητών– και να του λέει πως οι ποιητές γράφουν τα ποιήματά τους όχι από κάποια προσωπική γνώση, όχι γιατί οι ίδιοι έχουν επίγνωση του τι γράφουν, αλλά από θεία έμπνευση, από μια αιφνίδια, ανεξήγητη παρόρμηση μέσα τους να πουν αυτά που γράφουν. Κάτι έξω από αυτούς – η Μούσα; ο Θεός; Ο Δημιουργός;– τους υπαγορεύει τι θα πουν. Είναι αυτό το «κάτι» έξω από τους ποιητές, και από τους καλλιτέχνες γενικώς, που τους καταλαμβάνει χωρίς οι ίδιοι να έχουν συνείδηση της εισβολής του μέσα τους και μιλά μέσω των ανθρώπινων οργάνων τους. Αυτήν την εμπειρία, που πραγματεύεται ο Πλάτων στον «Ίωνά» του, ένιωσα εκείνο το μεσημέρι του Δεκεμβρίου του 2022 στο γραφείο της Άννας Σωτρίνη, όταν αρχίσαμε να διαβάζομε την «Απολογία του βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλδου Β’». Κι αυτόν τον Λεοπόλδο που αιφνίδια εμπνεύστηκα, παρουσιάζω κάθε Δευτέρα και Τρίτη στην παράστασή μας στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης –ακριβώς αυτόν τον Λεοπόλδο! Μπορεί βέβαια η έμπνευση να είναι αναγκαία συνθήκη για την καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά δεν είναι επαρκής. Δεν είναι αρκετό να εμπνευστείς κάτι, για να σταθεί η καλλιτεχνική σου δημιουργία, χρειάζεται να βρεις και τα μέσα και τον τρόπο για να το εκφράσεις πειστικά. Κι αυτό είναι το άλλο, πέρα από την έμπνευση, σημαντικό επίσης κομμάτι της δημιουργίας, το χρονοβόρο και το επίπονο. Χρειάστηκαν ατέλειωτες πρόβες υπό την ακούραστη κηδεμονία της Άννας Σωτρίνη για να βρω τα προσφορότερα μέσα ώστε ο Λεοπόλδος, που σαν πλάσμα αέρινο εισέβαλε μέσα μου αδόκητα, να πάρει σάρκα και οστά και, βγαίνοντας από την ασύνειδη ύπαρξή μου, να σταθεί συνειδητά πλέον στην σκηνή ζωντανός και ακέραιος. Αλλά ό,τι και να μου πρόσφερε η έμπνευση, όσα μέσα κι αν επιστράτευσα για να παρουσιάσω τον Λεοπόλδο, αν η παρουσία του μπορεί να προκαλεί ενδιαφέρον, είναι χάρη στην εξαιρετικά δουλεμένη και υψηλής αισθητικής στάθμης παράσταση, στο πλαίσιο της οποίας δρα αυτός και τα άλλα πρόσωπα του έργου. Μια παράσταση που θα μπορούσε να παρομοιαστεί σαν παρτιτούρα μουσικού έργου!

Λένα Σπύρου

Ερμηνεύει τον ρόλο της Καρολίνας, της ερωμένης του Λεοπόλδου

Με ποιο τρόπο προσέγγισες τον ρόλο της ερωμένης και ποια ήταν τα στοιχεία του χαρακτήρα που κίνησαν περισσότερο το ενδιαφέρον σου;

Ο ρόλος της ερωμένης του βασιλιά Λεοπόλδου ήταν μια πρόκληση για μένα. Πρόκειται για ένα βαθιά ανήθικο και χειριστικό άτομο. Είναι το πρόσωπο που υπερασπίζεται και στέκεται δίπλα σε έναν βασιλιά σφαγέα, έχοντας πλήρη γνώση για τον άθλιο χαρακτήρα του ηγεμόνα. Είναι συνένοχη. Η ενοχή της λοιπόν και η αφοσίωση της στην εκπλήρωση του σκοπού της, να παραμείνει δίπλα του και να γίνει γυναίκα του, ήταν τα στοιχεία που με κέντρισαν. Έπρεπε να βγω εντελώς έξω από μένα. Να προσεγγίσω το ρόλο στις λεπτομέρειες. Πρόκειται για μια γυναίκα που ξέρει να επιβιώνει και δεν την ενδιαφέρει το πως. Ενώ φαίνεται να έχει τον έλεγχο σε κάθε της κίνηση ταυτόχρονα γνωρίζει ότι κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή. Η Καρολίνα ακροβατεί στις καταστάσεις, και σε αυτήν την κατεύθυνση κινήθηκα και εγώ ως ηθοποιός. Είναι επιτηδευμένη, δήθεν ανάλαφρη και ικανή για όλα.

Γιώργος Φράγκος

Ερμηνεύει τον ρόλο του υπηρέτη του Λεοπόλδου, Φιλίππου

Πως προσέγγισες τον ρόλο σου;

Άντλησα όλα τα στοιχεία μέσα από το κείμενο για να δημιουργήσω αυτό το ρόλο. Ήταν η υποταγή στην εξουσία του βασιλιά, η δουλικότητα και πάνω από όλα η αφοσίωση χωρίς όρους. Όλα τα παραπάνω με βοήθησαν να ερμηνεύσω με συνέπεια, τον χαρακτήρα του Φιλίππου, στη σκηνή.

Νίκος Γιαλελής

Ακούγεται οφ στην παράσταση στο ρόλο του ενός ιεραποστόλου

Με ποιο τρόπο οι οφ φωνές ολοκληρώνουν τον χαρακτήρα του Λεοπόλδου αποκαλύπτοντας τα σκοτεινά σημεία της προσωπικότητας του.

Στην παράσταση ακούγονται οι φωνές μας, σε δυο σημεία: μια φορά κατά την έναρξη της παράστασης και άλλη μια στο μέσον. Η πρώτη αφορά τη μαρτυρία δυο ιεραποστόλων και το δικό μου off ακούγεται πριν ακόμα χαμηλώσουν τα φώτα. Η Άννα Σωτρίνη, η σκηνοθέτις της παράστασης, μου εμπιστεύτηκε την εισαγωγή του κοινού στο θέμα - ο ιεραπόστολος στον οποίο δίνω τη φωνή μου αφηγείται όλα τα στάδια της εξαθλίωσης του λαού του Κογκό, από την πρώτη γνωριμία μέχρι τις στυγνές εν ψυχρώ εκτελέσεις για το καουτσούκ. Ακολουθεί η αφήγηση του Σαράντου Γεωγλερή που μας εισάγει ακόμη περισσότερο. Έτσι, όταν πια δούμε τον Λεοπόλδο, ακούμε αυτά που λέει προς υπεράσπιση του υπό το φως των σκληρών μαρτυριών που ήδη ακούστηκαν από τις φωνές μας. Στη μέση της παράστασης ακούγεται η συνέντευξη ενός ντόπιου σε έναν δημοσιογράφο: με τη μεγαλύτερη αθωότητα αφηγείται τις βαρβαρότητες που υπέστησαν οι συμπατριώτες του, και τούτο ακούγεται σε ένα σημείο της παράστασης που έχουμε πια αντιληφθεί πως οι άνθρωποι αυτοί υπέστησαν τα πάνδεινα για να ζει ο Λεοπόλδος με την πολυτέλεια που βλέπουμε μπροστά μας… Είναι περίεργο, αλλά παρά το γεγονός ότι δεν είμαι εκεί, θεωρώ μέσα μου πως αλήθεια συμμετέχω ως ηθοποιός στην παράσταση. Δεν είχε συμβεί μέχρι τώρα να ηχογραφήσω κάτι που θα ακούγεται σε μια παράσταση, που οι συνάδελφοι και το κοινό θα ακούν κάθε βράδυ. Βάζοντας με τη φαντασία μου τον εαυτό μου στη θέση όσων ακούν, αισθάνομαι πραγματικά ότι είμαι εκεί κι ελπίζω η «παρουσία» μου αυτή να βοηθά κάθε παράσταση που, όπως ξέρουν όσοι κάνουν θέατρο, κάθε βράδυ αποτελεί έναν νέο, από μηδενική αφετηρία, αγώνα.

Σαράντος Γεωγλερής

Ακούγεται off στην παράσταση στο ρόλο του δεύτερου Ιεραποστόλου

Πως βιώσατε την εμπειρία της συμμετοχής σε μια παράσταση μέσω της ερμηνείας χωρίς σωματική παρουσία;

Ο κυνισμός στη γλώσσα του Λεοπόλδου έρχεται σε σύγκρουση με τις ρεαλιστικές περιγραφές των ιεραποστόλων. Τα ίδια τα γεγονότα ξεγυμνώνουν τη σκαιότητα του βασιλιά. Η Άννα Σωτρίνη επιλέγει χωρίς φιοριτούρες μια καθαρή αποτύπωση του λόγου στις περιγραφές των ιεραποστόλων. Όταν ο ηχογραφημένους λόγος εναρμονίζεται με την θεατρική πράξη η "απουσία" σου παίρνει σάρκα και οστά.

Άννα Μαχαιριανάκη

Υπογράφει τα σκηνικά και τα κουστούμια της παράστασης

Ποια ήταν η αντίληψη για τα κουστούμια και τα σκηνικά της παράστασης και πως λειτούργησαν σε αισθητικό και συμβολικό επίπεδο, αποδίδοντας ακόμα και το στοιχείο του σαρκασμού που είναι έντονο και σκηνοθετικά και δραματουργικά;

Τα σκηνικά, αφαιρετικά και minimal προσπάθησαν να απογυμνώσουν και να αφήσουν έκθετο τόσο τον αδιανόητο χαρακτήρα του Λεοπόλδου Β΄ όσο και των ακολούθων του, που λειτουργούν περισσότερο σαν μαριονέτες του, χωρίς ίχνος ωραιοποίησης ή αισθητικής καθήλωσης. Η υπαινικτική γαλάζια ταινία στο πάτωμα οριοθετεί ένα ρινγκ μέσα στο οποίο ο αγώνας μεταξύ των ηρώων γίνεται αδυσώπητος και σαρκοβόρος. Έτσι ο θεατρικός λόγος κτυπά στις ελάχιστες ψυχρές επιφάνειες και δονείται προς τους θεατές τρομακτικός και ανελέητος. Από την άλλη, ο ίδιος ο χώρος του γκαράζ του Ιδρύματος Κακογιάννη δεν επιδέχεται σκηνογραφικά τερτίπια και έπρεπε και η σκηνογραφία αυτού του έργου να συνομιλεί μαζί του δημιουργικά. Τα κοστούμια έχουν μια μοντέρνα αναλογικότητα στην εποχή του έργου αλλά δεν "ντύνουν" μάλλον απογυμνώνουν τους ρόλους. Λειτουργούν επίσης σαν πανοπλίες που συγκρατούν κατακερματισμένα σώματα από την ανθρώπινη αγριότητα ενώ παίζουν και το παιγνίδι των κρυμμένων μυστικών που αποκαλύπτονται στον ίδιο χρόνο. Αισθητικά λειτουργούν σαν ατσάλινες επιφάνειες που φοβάσαι να ακουμπήσεις, μην τυχόν και κοπείς.

Αναστασία Γεωργαλά

Η χορογράφος της παράστασης

Μίλησε μου για την εμπειρία και την μέθοδο που χρησιμοποιείς, δουλεύοντας με ηθοποιούς ώστε να έχεις άρτια αποτελέσματα όσον αφορά την κινησιολογία και το χορευτικό μέρος μιας θεατρικής παράστασης κι επίσης για την κινησιολογία της Καρολίνας στην παράσταση.

Ανάλογα με την παράσταση, το ύφος και τις ανάγκες του ρόλου δουλεύω διάφορες τεχνικές. Συχνά δουλεύω τη κίνηση του ηθοποιού μέσα από τη μέθοδο Laban και τον αυτοσχεδιασμό. Είναι μια μέθοδος που μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε ηθοποιό και θεατρικό χαρακτήρα. Όταν το έργο αφορά το είδος του musical, χρησιμοποιώ κινήσεις από την τεχνική της jazz ,εμπνεόμενη πάντα από τον ένα και μοναδικό Bob Fosse. Όσον αφορά στην παράσταση μας, το κινησιολογικό κομμάτι της Καρολίνας ήταν στηριγμένο πάνω στη τεχνική της jazz.

Μιχάλης Γρηγορίου

Συνθέτης της μουσικής της παράστασης

Πως διαχειριστήκατε την μουσική σύνθεση της παράστασης όσον αφορά την δημιουργία ατμόσφαιρας και εντάσεων αλλά και δημιουργικού διαλόγου με την δραματουργία;

Όπως σημειώνω και στο πρόγραμμα, ακολουθώντας τη σκηνοθετική προσέγγιση, αντιμετώπισα την Απολογία του βασιλεία Λεοπόλδου Β’ ως ένα σαρκαστικό "μετα-musical” στο οποίο η μουσική επιχειρεί, μέσω εμβόλιμων ειρωνικών παρεμβολών να χρωματίσει τους χαρακτήρες και να σχολιάσει όσα λένε, προσφέροντας συγχρόνως “σημεία άρθρωσης” στην εξέλιξη του έργου. Μιλώντας με “κινηματογραφικούς” όρους, η δουλειά του συνθέτη σ’ αυτό το έργο παραπέμπει κάπως στη λειτουργία του decoupage που κάνει ένας monteur ο οποίος κόβει σε διάφορα σημεία τα πλάνα –εν προκειμένω το θεατρικό λόγο- ανακόπτοντας σκόπιμα την κανονική ροή για να αποκτήσει ρυθμό η αφήγηση.

Ευάγγελος Κάλλοου

Video art της παράστασης

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης όσον αφορά το περιεχόμενο και την αισθητική του Video art, πως εναρμονίστηκε με την αισθητική των φωτισμών και της σκηνοθεσίας και με ποιο τρόπο ολοκληρώνει το παραστασιακό υλικό;

Η Άννα ήθελε αυτός ο σατιρικός, μονόλογος- οπερέτα δηλαδή γκροτέσκος και γελοίος να κλείσει με τρόπο που να ταιριάζει με τις φρικιαστικές πράξεις του Λεοπόλδου Β΄. Έτσι σκεφτήκαμε έναν σύγχρονο νοητό χώρο, που συνδέει την αιματοβαμμένη κληρονομιά του Λεοπόλδου στον μονόλογό του Twain, με το σήμερα. Η Άννα επέμεινε να αφαιρέσω και νότες χρυσού που είχα βάλει σε διάφορα σημεία, ώστε να ταιριάζει με τον επίσης ψυχρό φωτισμό της, σε συνδυασμό του άσπρου του πάγου με τα γκρίζα και μπλε της παράστασης, καθώς και στη λιτότητα του σκηνικού που φέρει βιομηχανικά στοιχεία. Χρησιμοποίησα άσπρο μαύρο κόκκινο και τη σιωπή, το μίσος, τα ξεσπάσματα, τη λαγνεία. Ένα σιωπηλό, νοητό μουσείο έφτιαξα, που μας δίνει την εικόνα των θυμάτων στην πραγματική τους διάσταση. Το video art αποκαλύπτει με μια ματιά και μέσα σε ένα λεπτό, τα θύματα του Λεοπόλδου, με τρόπο που δεν είναι απλά ένα, πχ, slide show. Και φυσικά ένα συμβολικό τέλος, σφραγίδα θα έλεγα, που αφορά τη πραγματική ιστορική καταγραφή της εικόνας των γεγονότων.

Serghei Gherman

Χορογραφία του ταγκό της παράστασης

Τι συμβόλιζε για σας το ταγκό του Λεοπόλδου με την ερωμένη του και με ποιο τρόπο το απέδωσε η χορογραφία;

Το ταγκό αφού εμφανίστηκε στους δρόμους του Μπουένος Άιρες της Αργεντινής και του Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, υπήρξε ένας πολύ δημοφιλής χορός μεταξύ των Ευρωπαίων μεταναστών και των κατώτερων, των εργατικών τάξεων. Ενώ σε μια αυλική αίθουσα ταιριάζει κανονικά το αργό βαλς, επιλέξαμε να χορεύει ο Λεοπόλδος με την ερωμένη του, το ταγκό με χαρακτηριστικό του, το έντονο ερωτικό στοιχείο που κανονικά θα εξέφραζε την επιθυμία και την νοσταλγία για μια γυναίκα και το ανικανοποίητο του έρωτα αφού ο χορός αυτός είναι ενδοστρεφής και ενδοσκοπικός σε αντίθεση με άλλους χορούς της εποχής που ήταν εξωστρεφείς και χαρωποί. Ο “πορτένιο” που χορεύει ένα ταγκό, σκέφτεται την τύχη που δεν στάθηκε ευνοϊκή απέναντι του, κάτι που φυσικά δεν συμβαίνει στον Λεοπόλδο ο οποίος είναι χαρούμενος και μεθυσμένος από ηδονή ενώ ταυτόχρονα τραγουδάει υμνώντας τα κατορθώματα του. Γιατί ο σκοπός της χορογραφίας ήταν να υπογραμμίσει το κωμικο-τραγικό γκροτέσκο στιλ της δραματουργίας και να αναδείξει επιπλέον την άγνοια και την αδιαφορία του μονάρχη για τα κοινωνικά ζητήματα του Κογκό και για τις δυστυχίες των κακοποιημένων, από τον ίδιο και το στρατό του, κατοίκων του.