| ΘΑΛΑΜΟΣ ΑΡ. 6 |
 |
 |
| Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Κυριάκη |
|
«Θάλαμος αρ. 6» του Άντον Τσέχωφ στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού
Οι φυλακισμένοι μαζί με τον σκηνοθέτη τους, Στρατή Πανούριο, διασκεύασαν την νουβέλα και την ερμήνευσαν μετά από μήνες προβών, για να μας την παρουσιάσουν στον ειδικάδιαμορφωμένοχώρο του παλιούσιδηρουργείουτων φυλακών και να προκαλέσουν θερμά χειροκροτήματα. Η ιστορία που εξελίσσεται σ’ ένα ψυχιατρικό ίδρυμα χαμένο κάπου στην ρώσικη επαρχία με τους τροφίμους ξεχασμένους από θεό κι ανθρώπους, να βιώνουν το αίσθημα του εγκλεισμού τους χωρίς ελπίδα διαφυγής, ήρθε και βρήκε τον τόπο της και τους ανθρώπους της, στις φυλακές Κορυδαλλού. Εκεί όπου αντί για ληστές τραπεζών θα έπρεπε να βρίσκονται οι ίδιοι οι τραπεζίτες κι όπου αντί για μικροκλέφτες θα έπρεπε να βρίσκονται όλοι εκείνοι οι πολιτικάντηδες που ξεγλιστρούν από τα σκάνδαλα έχοντας υπεξαιρέσει πολυψήφια ποσά, μια ομάδα κρατουμένων ξαναζωντανεύει την ανθρώπινη περιπέτεια των «τρελών» του ανώνυμου άσυλου, πίσω από ατσάλινες πόρτες με τα βραχιόλια στα πόδια, τα συρματοπλέγματα να κόβουν φέτες το γαλάζιο του ουρανού και τα παράθυρα ερμητικά κλειστά. Αυθεντικές στιγμές συγκίνησης καλύπτουν τα κενά των ερασιτεχνικών ερμηνειών, δίνοντας μας μια παράσταση που θα μπορούσαν να ζηλέψουν πολλοί επαγγελματίες.
Ο χαρακτήρας του Τσέχωφ που είναι κι ο γιατρός ο οποίος φροντίζει αυτούς τους τροφίμους (ερμηνευμένος στην παράσταση από τον σκηνοθέτη) παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο εννοιολογικό ενδιαφέρον που θα ήθελα να σχολιάσω εδώ. Όσο είναι ακόμα υπό την ισχύ της ιδιότητας του συζητώντας με τον πιο επικοινωνιακό ασθενή του, αναπτύσσει θεωρίες για την ελευθερία που κρύβουμε μέσα μας και που υπάρχει ακόμα και στην πιο σκοτεινή φυλακή, χωρίς φυσικά να φαντάζεται πως μπορεί να έρθει κάποια μέρα που θα βρεθεί πλάι του όχι πια ως θεραπευτής αλλά ως συμπάσχων. Όταν όμως καταλήγει κι ο ίδιος ανάμεσα στους ασθενείς του, δεν τα καταφέρνει να ανακαλύψει αυτή την διέξοδο που με τόσο πάθος πρέσβευε και συντρίβεται. Μέσα από τον προσωπικό αυτό όλεθρο του αποκαλύπτεται η υποκρισία του διανοούμενου αστού που χωρίς να γνωρίζει την φρίκη, επιχειρεί να την ερμηνεύσει και να την αποδυναμώσει για να μπορέσει να την διαχειριστεί ανώδυνα και να απενοχοποιηθεί. Στο σημείο αυτό η παράσταση γίνεται ένας καθρέφτης στον οποίο ο ευαισθητοποιημένος θεατής μπορεί να διακρίνει έστω και θολό το είδωλό του, παίρνοντας τον ρόλο είτε του κρατικού λειτουργού είτε του κρατούμενου, έναν ρόλο που αποστρέφεται. Αλλά μάταια. Διότι αν ξύσεις λίγο την επιφάνεια, κανείς μας δεν είναι αθώος κι αυτό είναι αβάστακτο.
Η σκηνοθεσία επιλέγει να προσεγγίσει τα πρόσωπα παραμερίζοντας σκιές και φωτίζοντας επιλεκτικά τα σκοτάδια, αφήνοντας τον λόγο να κυλήσει αβίαστα, προσδίδοντας στην κίνηση μια έντονη δυναμική και συμβολική αξία, ενισχύοντας έντεχνα τις εσωτερικές εντάσεις κι ενορχηστρώνοντας δυναμικά τις εξωτερικές συγκρούσεις, ακολουθώντας σφιχτούς ρυθμούς και πλουτίζοντας τις κλιμακώσεις της ομαδικής δράσης με την διαμεσολάβηση σπαρακτικών προσωπικών εξομολογήσεων. Παλιά έπιπλα σημαδεμένα από το χρόνο, σκοροφαγωμένες βαλίτσες με την υπόσχεση μιας απόδρασης που αποδεικνύεται παγίδα, ζουρλομανδύες, κουρελιασμένα ρούχα και βαριά παλτά που υποβάλλουν το κρύο μέσα κι έξω από το ίδρυμα, ορίζουν τον χώρο που μεταβάλλεται διαρκώς ανάλογα με τις δράσεις και τους φωτισμούς, δημιουργούν εικόνες ενός κόσμου απόμακρου ξένου και οικείου μαζί. Οι ηθοποιοί κράτησαν μια αυθεντικότητα και μια αφοπλιστική λιτότητα στις ερμηνείες τους. Ο αφηγητής κινήθηκε ευέλικτα σαν ένα φάντασμα ανάμεσα στο τώρα και το τότε, ξεναγώντας μας στο δυστοπικό κολαστήριο με μια φωνή υπόκωφη κι επιβλητική. Ο τρελαμένος στρατιωτικός, μια εμβληματική φιγούρα, έδωσε ένα ρεσιτάλ αποκαλύπτοντας την ρίζα του κακού που τον οδήγησε ως εκεί ξεκινώντας από τον ίδιο τον ομφάλιο λώρο του. Ο ψυχοπαθής με την τολμηρή γλώσσα, απέδωσε εύγλωττα τη διπολικότητα αλλά και την ακαμψία του χαρακτήρα που ερμήνευσε. Ο συνομιλητής και φίλος του γιατρού, έπλασε μια γκροτέσκο, ανέμελη φιγούρα που μας πέρασε από την κωμωδία στην τραγωδία έντεχνα, ξεσκεπάζοντας την ενοχή του «αθώου». Ο φύλακας Νικήτας κράτησε ένα θαυμάσιο μέτρο ανάμεσα στη βίαιη συμπεριφορά του αγροίκου βασανιστή και την προσήλωση στο καθήκον του άψογου υπαλλήλου. Θαυμάσια ερμηνευμένοι και όλοι οι υπόλοιποι ρόλοι, πειστικοί, καλά δουλεμένοι και κινησιολογικά και φωνητικά.
Το ταξίδι αυτό στον τσεχωφικό θάλαμο 6, υπήρξε ταυτόχρονα μια περιπλάνηση στην παλιά αλλά διαχρονική ιστορία του υπέροχου ρώσου συγγραφέα και μια κατάδυση στα μύχια των ψυχών όλων εκείνων οι οποίοι υποφέροντας χωρίς το έλεος της ελπίδας, αναζητούν φρούδες διεξόδους που η ίδια η πραγματικότητα θα σφραγίσει. Κι ωστόσο υπάρχει μια βαθιά αισιοδοξία στην εμπειρία αυτή. Οι αγκαλιές και τα χαμόγελα των κρατούμενων όρισαν έναν δρόμο προς τη λύτρωση, αδιόρατο αλλά υπαρκτό. Τα βουρκωμένα μάτια του διευθυντή των φυλακών, με έπεισαν πως ακόμα και στο πιο σκοτεινό κολαστήριο μπορεί να διεισδύσει μια δέσμη φωτός. Το θέατρο έγινε κάθαρση όπως είναι κι ο πρωτογενής προορισμός του. Και χρειάστηκε να μπω σε μια φυλακή για να ξαναβρώ εκείνη την αχειροποίητη αίσθηση επίγνωσης που σου προσφέρει η τέχνη και που χάνεται συνήθως ανάμεσα σε φιλοδοξίες και υψηλόφρονα οράματα, στις άπειρες σκηνές της πόλης μας. Κρατούμενοι του Κορυδαλλού, συντελεστές και Στρατή Πανούριε σας ευχαριστώ για την πολύτιμη εμπειρία. Μακάρι να ξανασυναντηθούμε του χρόνου, σε μια ακόμα παράσταση.
Το ιστορικό Το Εθνικό Θέατρο πραγματοποίησε τον περασμένο Ιούνιο το πρώτο Θεατρικό Εργαστήριο στις φυλακές Κορυδαλλού, με συμμετέχοντεςαπό όλες τις πτέρυγες και παρουσίασε το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Τρικυμία», μια παράσταση-εμπειρία για συμμετέχοντες και θεατές. Η συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης και με το Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού συνεχίστηκε φέτος για δεύτερη χρονιά. Το ερευνητικό εργαστήριο άντλησε αυτή τη φορά έμπνευση από τον συγγραφέα Άντον Τσέχοφ και παρουσιάζει μια διασκευήτης νουβέλας του, «Θάλαμος αρ. 6». Οι πρόβεςδιήρκεσαν 10 μήνες, όπου οι ηθοποιοί– κρατούμενοι με την καθοδήγηση του σκηνοθέτη Στρατή Πανούριου, διασκεύασαν το έργο του Τσέχωφ, χρησιμοποιώντας προσωπικές σκέψεις και ανησυχίες.
Η παράσταση«Θάλαμος αρ. 6»παρουσιάστηκε τοΣάββατο 12και τηνΚυριακή 13Μαΐου Διασκευή, μουσική επιμέλεια:Θεατρική Ομάδα Κ.Κ. Κορυδαλλού Μακιγιάζ: Χριστίνα Δρακάκη Φωτογραφίες:Κωνσταντίνος Σοφικίτης |
